Nöbetçi Eczaneler
Balıkesir Sağlık İl Müdürü Uzm. Dr. Serkan Kadir Keskin, otizm spektrum bozukluğu nedeniyle besin seçiciliği, yeme davranış bozukluğu ve gastrointestinal sorunlarının otizmli çocuklarda genellikle bazı besin öğelerinin yetersizliği ve bu yetersizliklere bağlı sorunları ortaya çıkarabileceğini belirtti. Keskin, “ Duyusal hassasiyet verutinde ısrar nedeniyle ‘seçici beslenme’ bu bireylerde sık olarak görülmektedir. Besin seçiciliği, tek bir besinin çok sık tüketilmesi, tüketilen besinlerin sınırlandırılması, reddedilen besinleri içeren bir beslenme alışkanlığı bilimsel yayınlarda sık bildirilmiştir. OSB olan çocukların yaklaşık olarak %80’i besin seçici olarak tanımlanmaktadır. Bu çocuklar, belirli sıcaklık, renk, şekil gerektiren besinlere ya da ticari markalara karşı özel beslenme davranışları gösterebilirler. Yapılan bir çalışmada katılımcıların sebze, meyve, süt, protein ve nişasta alımları değerlendirilmiş olup anne babalarına kıyasla bu besin ve besin öğelerini hiç tüketmeme durumlarının daha yüksek oranda olduğu gösterilmiştir. OSB olan çocuklarda besin seçiciliği ve besin kısıtlamalarının, beslenme durumlarının bozulmasına, böylece büyümelerinin olumsuz etkilenmesine neden olabileceği düşünülmektedir. Otizmli çocuklarda, çoğunlukla demir, kalsiyum, iyot, A vitamini, B12 vitamini, C ve D vitaminleri, çinko, folat ve lif alımında yetersizlikler olabileceğine dair çalışmalar bulunmaktadır. Otizmli çocuklarda besin yetersizliklerinin saptanması durumunda mikro besin öğeleri takviyesinin gerekli olup olmadığının değerlendirilmesi ve alternatif tedavi yaklaşımlarının belirlenmesi için hekime (tıbbi danışmana) danışılması gereklidir”
OSB OLAN ÇOCUKLARDA OBEZİTE YÜZDE 46.6
Gastrointestinal bozukluklar, sıklıkla otizme eşlik eden sorunlar arasında yer aldığını ifade eden Sağlık İl Müdürü Serkan Kadir Keskin, “Otizmli çocuklarda görülen gastrointestinal sorunlar; kronik ishal, aşırı gaz, kabızlık, besin intoleransı, gastroözafajiyel reflü, kusma, karında şişlik ve ağrıdır. Bu sorunlar tıbbi müdahale gerektirecek derecede şiddetli olabilmekte ve otizmli çocukların beslenme durumlarını da etkileyebilmektedir. Bu çocukların genellikle şekerli yiyecek, atıştırmalık gibi basit karbonhidrat içeriği yüksek besinleri tercih etmesi, lif içeriği yüksek olan sebze ve meyve tüketimlerinin düşük olması bu sorunları artırmaktadır. Yapılan araştırmalar otizmli çocuklarda sağlıklı yaşıtlarına göre vücut ağırlığı artışı ve obezite görülme sıklığının genellikle daha yüksek olduğunu göstermiştir. Ülkemizde yapılan bir çalışmada OSB olan çocuklar arasında obezite oranının %46.6 olduğu saptanmıştır. Gereğinden fazla enerji alımı, fiziksel aktivite azlığı veya ikisinin birlikteliği obezite gelişmesine neden olur.”
SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT BİRİMLERİ HİZMETİNİZDE
OSB olan çocuklarda yaş grubuna göre normal gelişim gösteren çocuklarda olduğu gibi tıbbi beslenme tedavisinin düzenleneceğini belirten Keskin, “ OSB olan çocukların beslenmesinde öncelikle çocuğun beslenme durumunun ve gastrointestinal semptomlarının değerlendirilmesi önemlidir. Diyetisyen/Beslenme Uzmanı OSB olan çocuklarda yaş grubuna göre normal gelişim gösteren çocuklarda olduğu gibi tıbbi beslenme tedavisini düzenler. OSB olan çocukta seçici ve tek yönlü beslenme varsa ya da bakım veren tarafından uygulanan kısıtlamalar ya da müdahaleler mevcutsa, çocukta büyüme gelişme geriliğinin ve besin ögeleri yetersizliğinin önüne geçmek için çocuğun enerji ve besin ögesi alımlarının önerilen tıbbi beslenme tedavisine uygun olup olmadığını belirler ve buna yönelik çözüm önerileri geliştirip uygular. Bu çocuklarda ek beslenme sorunları ve gastrointestinal problemleri var ise tıbbi beslenme tedavisine erken yaşlarda başlanması büyük önem taşımaktadır. Bu bağlamda İlimizde OSB olan bireyler için İlçe Sağlık Müdürlüklerimiz bünyesinde bulunan Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Birimlerimizde beslenme tedavisine yönelik diyetisyen hizmeti sunulmaktadır.